Khủng Hoảng Kinh Tế: Tiền Điện Tử Giải Cứu Bolivia Hay Nguy Cơ Mới?
Bolivia đang phải đối mặt với một cuộc khủng hoảng kinh tế trầm trọng, với lạm phát đạt mức cao nhất trong 34 năm qua, lên tới 25%. Tình hình này đã dẫn đến ngân sách thâm hụt liên tiếp trong suốt 11 năm, cùng với nợ nước ngoài chiếm tới 1/4 GDP của quốc gia.
Trong bối cảnh đồng nội tệ boliviano giảm giá mạnh, sức mua của người dân cũng đã bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Đặc biệt, việc đô la Mỹ trở nên khan hiếm khiến cho các ngân hàng chỉ cho phép rút tối đa 100 USD mỗi tuần, tạo ra một cú sốc lớn cho nền kinh tế.
Trước tình cảnh đáng lo ngại này, tiền điện tử đã nổi lên như một giải pháp thay thế phổ biến cho người dân. Điều này không chỉ giúp bảo toàn giá trị tài sản mà còn phục vụ cho các giao dịch hàng ngày, từ các quán cà phê nhỏ đến những tập đoàn lớn.
Đời Thường Hóa Bitcoin Trong Kinh Doanh
Với việc gỡ bỏ lệnh cấm kéo dài gần một thập kỷ, thanh toán bằng tiền điện tử đã bùng nổ tại Bolivia. Chỉ trong nửa đầu năm 2025, giao dịch bằng thanh toán kỹ thuật số đã tăng gấp 5 lần, đạt gần 300 triệu USD. Điều này làm nổi bật sự chấp nhận ngày càng cao của người dân đối với các hình thức thanh toán hiện đại.
Người dân giờ đây có thể sử dụng stablecoin hoặc bitcoin để trả lương, mua sắm và thậm chí thực hiện các giao dịch quốc tế. Một chủ nhà hàng ở Cochabamba cho biết: “Trả tiền mua gà bằng bitcoin hoặc tiết kiệm bằng bitcoin là điều sáng tạo và hứa hẹn nhất mà một thành phố như Cochabamba có thể làm”.
Từ những ki-ốt cà phê cho đến các tiệm cắt tóc, phòng gym và những nhà hàng bít tết, việc chấp nhận USDT và bitcoin đang trở nên ngày càng phổ biến. Đây đang được coi là giải pháp “giữ tiền an toàn” trong bối cảnh lạm phát bào mòn sức mua của đồng boliviano.
Cảnh Báo Về “Chủ Nghĩa Thực Dân Tiền Số”
Dù tiền điện tử được xem như một cứu cánh cho nền kinh tế, giới chuyên gia vẫn bày tỏ lo ngại. Cựu thống đốc ngân hàng trung ương Bolivia đã cảnh báo: “Đây không phải là dấu hiệu của sự ổn định. Nó phản ánh sức mua của các hộ gia đình đang suy giảm”.
Peter Howson, giảng viên tại Đại học Northumbria, đã đưa ra cảnh báo về “chủ nghĩa thực dân tiền điện tử”, khi các công ty quốc tế khuyến khích người nghèo đầu tư đồng tiền ít ỏi của mình vào các tài sản có sự biến động cao. Những thất bại trong quá khứ của thị trường tiền điện tử như sự sụp đổ của Terra năm 2022 hay vụ Tether phải nộp phạt 41 triệu USD đã khiến không ít người dân lo ngại.
Tuy nhiên, với nhiều người dân Bolivia, việc nắm giữ bitcoin dường như vẫn là “con đường ít rủi ro hơn so với việc giữ boliviano trong két”. Trong thời kỳ biến động này, việc chấp nhận tiền điện tử không chỉ đáp ứng nhu cầu thanh toán mà còn thực sự trở thành một giải pháp khả thi giúp họ bảo toàn tài sản trong bối cảnh không chắc chắn của nền kinh tế quốc gia.
